การตรวจสอบจุลินทรีย์ในอาหารกระป๋อง

ปฏิบัติการ

เรื่อง การตรวจสอบจุลินทรีย์ในอาหารกระป๋อง

วันที่ทำการทดลอง : พุธ 23 กันยายน 58

ตัวอย่างอาหาร : ปลาซาดีนทอดรสเผ็ด ตราทีซีบี บรรจุในกระป๋องที่ถูกเปิดกระป๋องไว้ 2 วันแล้ว

วัตถุประสงค์

     1.       เพื่อให้นักศึกษาทราบวิธีการเตรียมตัวอย่าง การวิเคราะห์ รวมทั้งการรายงานผลที่เกิดจากจุลินทรีย์ที่เป็นสาเหตุการเสื่อมเสียของอาหารกระป๋องที่มีความเป็นกรดต่ำ

     2.       เพื่อตรวจสอบจุลินทรีย์กลุ่มที่เป็นสาเหตุทำให้เกิดการเสื่อมเสีย

อุปกรณ์เครื่องมือ

     1.       ตู้อบเพาะเชื้อควบคุม temp. ที่ 35 และ 55 องศาเซลเซียส

     2.       เครื่องตีป่น (blender or stomacher)

     3.       เครื่องมือเปิดกระป๋องที่สามารถลนไฟฆ่าเชื้อได้

     4.       ขวดสำหรับใส่สารละลายที่เจือจาง

วิธีวิเคราะห์

     1.       จำนวนจุลินทรีย์ทั้งหมด (total plate count)

  Ø ใช้ปิเปตดูดสารละลายตัวอย่างเจือจางที่ระดับความเข้มข้น 1:10 มา 1 ml และ 0.1 ml ใส่ลงในจานเพาะเชื้อ ซึ่งได้เขียนรหัสตัวอย่างและอัตราการเจือจางแล้ว ทำความเข้มข้นละ 2 จาน สำหรับตัวอย่างที่เป็นของเหลวให้ใช้ปิเปตดูดตัวอย่างโดยตรงจากกระป๋องมา 1 ml และ 0.1 ml ความเข้มข้นละ 2 จานเช่นเดียวกัน

  Ø เทอาหารเลี้ยงเชื้อ pca ที่หลอมเหลวและมีอุณหภูมิ 45 องศา ลงในจานเพาะเชื้อ จานละประมาณ 12-15 ml ผสมให้เข้ากันโดยวิธีการเลื่อนจาเพาะเชื้อเป็นวงกลมบนโต๊ะทั้งสองทิศทาง ระวังอย่าทำแรงจนอาหารเลี้ยงเชื้อกระเด็นไปติดฝาหรือจานเพาะเชื้อ 

  Ø ตั้งทิ้งไว้ให้แข็ง กลับจานเพาะเชื้อให้ฝาอยู่ด้านล่าง นำไปบ่มที่อุณหภูมิ 35 องศา นาน 48 ชั่วโมง

  

     2.       แฟรตซาวร์สสปอยเลจ ( Flatsour spoilage ) ชนิดเทอร์โมฟิลิก ( Thermophilic ) และชนิดมีโซฟิลิก ( Mesophilic)

  Ø ใช้ปิเปตดูดตัวอย่างจากกระป๋องหรือสารละลายที่มีความเจือจางต่ำสุด ใส่ลงในอาหารเลี้ยงเชื้อ Dextrose  Tryptone Bromcresol Purple Broth จำนวน 4 หลอด หลอดละ 2 ml

  Ø นำ 2 หลอดไปบ่มเชื้อที่ 55 องศาเซลเซียส เป็นเวลา 48 ชั่วโมง สำหรับการตรวจสอบแฟรตซาวร์สสปอยเลจ ชนิดเทอร์โมฟิลิก

  Ø นำ 2 หลอดที่เหลือบ่มเพาะเชื้อที่ 35 องศาเซลเซียส เป็นเวลา 48-96 ชั่วโมง สำหรับการตรวจสอบแฟรตซาวร์สสปอยเลจ ชนิดมีโซฟิลิก

     

     3.       เทอร์โมฟิลิก แอนแอโรบ ( Thermoplilic anaerobes )

  Ø ใช้ปิเปตดูดตัวอย่างจากกระป๋องหรือสารละลายตัวอย่างที่มีความเจือจางต่ำสุดใส่ลงไปในอาหารเลี้ยงเชื้อ Cook Meat Medium ซึ่งต้มในอ่างน้ำเดือดนาน 10 นาที เพื่อไล่อากศที่ละลายอยู่ในอาหารเลี้ยงเชื้อ แล้วทำให้เย็นโดยการแช่ในอ่างน้ำแข็งจำนวน 2 หลอด หลอดละ 2 ml

  Ø เท 2%  plain. Agar ซึ่งหลอมเหลวและทิ้งให้มีอุณหภูมิประมาณ 45 องศาเซลเซียส ปิดทับผิวหน้าของอาหารเลี้ยงเชื้อจากข้อแรก โดยเทให้วุ้นไหลลงไปตามข้างหลอดด้านในอย่างช้าๆ จนกระทั่งได้ความหนาประมาณ 1-2 cm ทิ้งไว้ให้วุ้นแข็งตัว

  Ø นำไปบ่มเพาะเชื้อที่อุณหภูมิ 55 องศาเซลเซียส เป็นเวลา 48 ชั่วโมง

     

     4.       พูทริแฟคตีบ แอนแอโรบส์ ( Putrifactive anaerobes )

  Ø ทำการตรวจวิเคราะห์เช่นเดียวกับ ข้อ 3 แต่นำไปบ่มเพาะเชื้อที่อุณหภูมิ 35 องศา เป็นเวลา 96 ชั่วโมง

     5.       ซัลไฟด์สปอยเลท (Sulfied spoilage )

  Ø ใช้ปิเปตดูดตัวอย่างที่มีความเจือจางต่ำสุด ใส่ลงในหลอดทดสอลเปล่าที่ฆ่าเชื้อแล้ว 2 หลอด หลอดละ 2 ml

  Ø เทออาหารเลี้ยงเชื้อ Iron Sulfite Agar ที่หลอมเหลวและทำให้เย็น อุณหภูมิประมาณ 45 องศาเซลเซียสลงไปผสมกับตัวอย่างอาหารในหลอดทดสอบทั้งสองหลอด ให้มีความสูงประมาณ 6 cm เขย่าให้เข้ากันดีและทิ้งไว้ให้แข็งตัว

  Ø นำไปบ่มเพาะเชื้อที่อุณหภูมิ 55 องศาเซลเซียส เป็นเวลา 48 ชั่วโมง

สรุปผลการทดลอง

จากการตรวจวิเคราะห์จุลินทรีย์ในอาหารปลาซาดีนทอดรสเผ็ด ตราทีซีบี บรรจุในกระป๋องที่ถูกเปิดกระป๋องไว้ 2 วันแล้ว ซึ่งได้ผลการทดลองดังนี้

     1.       จำนวนจุลินทรีย์ทั้งหมด ไม่พบจำนวนจุลินทรีย์ที่อยู่ในช่วง 25-250 โคโนนี

     2.       สีไม่เปลี่ยนแปลง ไม่พบแบคทีเรียพวกแฟรตซาวร์สสปอยเลจ ชนิดเทอร์โมฟิลิก

- สีไม่เปลี่ยนแปลง ไม่พบแบคทีเรียพวกแฟรตซาวร์สสปอยเลจ ชนิดมีโซฟิลิก

     3.       อาหารเลี้ยงเชื้อไม่ขุ่น ไม่มีฟองก๊าซและชิ้นเนื้อไม่ถูกย่อย ไม่พบเทอร์โมฟิลิก แอนแอโรบ

     4.       อาหารเลี้ยงเชื้อไม่ขุ่น ไม่มีฟองก๊าซและชิ้นเนื้อไม่ถูกย่อย ไม่พบพูทริแฟคตีบ แอนแอโรบส์

ไม่พบจุดดำๆบนอาหารวุ้น ไม่พบซัลไฟด์สปอยเลท